Tham quan làng của người cổ dài Karen Long Neck ở Chiang Mai là một trong những trải nghiệm thú vị và kỳ lạ. Đó là lúc bạn đến gần với 1 tộc người sống trong rừng sâu với chiếc cổ lạ lùng. Cho đến nay, nhiều người vẫn còn giữ nguyên vẹn những tập tục sống từ thuở ban sơ. Và gần như chẳng ở đâu khác, bạn có thể bước chân vào một làng Karen Long Neck dễ dàng như thế.
Một trong những trải nghiệm mà bạn nhất định phải thử khi đến Chiang Mai chính là ghé thăm làng tộc người cổ dài Karen Long Neck.
Trong chuyến đi Chiang Mai lần đó với hành trình 11 ngày vi vu Bắc Thái, cuối cùng tôi đã đến được làng cổ dài Karen Long Neck Village ở Chiang Mai.
Karen Long Neck là một nhóm bộ lạc kỳ lạ đã từng sống ở miền núi đồi của Myanmar, gần biên giới Thái Lan. Điểm đặc biệt là tất cả các phụ nữ trong làng đều đeo rất nhiều vòng đồng lên cổ, cẳng tay và cẳng chân của mình như 1 món đồ trang sức. (Đàn ông không đeo những chiếc vòng).
Đàn ông người Karen là những người bình thường, chuyên lo công việc đồng áng, trong khi phụ nữ sẽ ở nhà nuôi con, chăm sóc gia đình, dệt vải và làm đồ thủ công. Nhìn chung cuộc sống của họ khá đơn giản, yên tĩnh và có phần nào đó tẻ nhạt (tôi cảm thấy vậy) vì mọi thứ ở đây diễn ra rất chậm. Nhưng thực sự các sản phẩm lao động của họ – những mẫu đồ thủ công lưu niệm lại vô cùng đặc sắc.
Như đã nói ở trên, người Karen có nguồn gốc ở Myanmar, do những xung đột và bất ổn về chính trị trong nhiều năm nên họ đã chạy trốn sang Thái Lan. Họ gom lại thành từng nhóm nhỏ, sống ở miền rừng núi và tách biệt với một Thái Lan hiện đại.
Mặc dù nhập cư Thái Lan 1 cách bất hợp pháp và không được nhập quốc tịch Thái Lan, bởi vậy đời sống của họ vẫn còn khá khó khăn. Tuy nhiên đây vẫn là một sự lựa chọn rất an toàn đối với nhiều người.
Thoạt tiên, khi nhìn một người phụ nữ tộc người cổ dài, tôi nhầm tưởng bẩm sinh họ đã mang dáng hình với chiếc cổ bất thường. Sự thực là họ đã mang những chiếc vòng cổ từ năm 5 tuổi đến năm 21 tuổi, mỗi năm họ đeo thêm 1 vòng. Mỗi lần như vậy họ sẽ đeo 1 vòng cổ mới. Theo thời gian, những chiếc vòng bằng kim loại này đã đẩy vai và xương sườn của họ xuống, làm cho cổ có vẻ dài hơn.
Những chiếc vòng đồng trên chân, tay cũng được mang vào thêm, tương tự.
Có nhiều lý do để phụ nữ Karen tự nguyện mang những chiếc vòng cổ bằng đồng lên mình từ năm 5 tuổi. Đầu tiên, ngày xưa tộc người này sống trong khu vực núi rừng hoang sơ, chính vì vậy họ mang vòng để bảo vệ bản thân khỏi hổ dữ. Một số trường hợp còn là vì người đứng đầu làng thích điều này.
Lý do thứ 2 xuất phát từ nhu cầu thẩm mỹ của người Karen. Đeo vòng lên cổ, tay, chân là 1 trong những chuẩn mực làm đẹp. Điều này làm tôi chợt liên tưởng đến tục bó chân gót sen của người Trung Quốc.
Tuy vậy, lý do lớn nhất để phụ nữ Karen mang những chiếc vòng rất nặng như vậy lên cổ thực sự lại vô cùng đơn giản: họ chỉ làm theo tập tục truyền thống. Ngày nay, nhiều phụ nữ trẻ đã dần dần bỏ tập tục này, nên khi đến làng, bạn sẽ thấy một số người trẻ đeo rất ít vòng cổ. Hầu như chỉ còn người già là thực sự mang đúng số vòng của họ. Một số người gắn bó với tục lệ này để dễ dàng cho việc kiếm sống, vì họ là những người tị nạn. Một số người khác thì đơn giản chỉ đeo nó để gìn giữ truyền thống, văn hóa của dân tộc mình.
Cho tới nay, tộc người Karen còn khoảng 40.000 người sinh sống chủ yếu ở miền núi Bắc Thái Lan và Myanmar. Đời sống của họ chủ yếu là làm nông, tuy nhiên hiện tại thu nhập chính của họ lại đến từ du lịch. Điều này phần nào làm cho cuộc sống của họ dễ dàng hơn trước.
Những ngôi làng cổ dài có mặt ở miền Bắc Thái Lan không nhiều, hiện tại có tổng cộng 3 làng:
Trong số 3 ngôi làng này, dễ dàng nhất để ghé thăm chính là làng Baan Tong Luang ở Chiang Mai vì đường đi thuận lợi, gần ngay thủ phủ miền Bắc Thái (tức Tp. Chiang Mai).
Ngôi làng nằm trên đường di chuyển từ Chiang Mai đến Chiang Rai. Tuy vậy đường vào làng không dễ tìm. Nếu đi du lịch tự túc và đi bằng taxi, tài xế cũng chưa chắc đã biết đường đến đây. Chính vì vậy cách dễ nhất và tiết kiệm thời gian nhất cho bạn là tham gia 1 tour day trip có ghé thăm làng cổ dài.
Vì nằm trên đường đi Chiang Rai từ Chiang Mai, bạn có thể đặt tour Chiang Rai 1 ngày: Wat Rong Khun – Karen Long Neck. Tour này sẽ khởi hành từ trung tâm thành phố Chiang Mai, đón bạn ngay tại khách sạn. Trên hành trình sẽ ghé làng Karen Long Neck – tham quan chùa Trắng Wat Rong Khun và tiến đến Tam Giác Vàng – biên giới của 3 nước Lào – Thái – Myanmar.
https://trippy.vn/tour/tour-chiang-rai-1-ngay-wat-rong-khun-karen-long-neck.html
Trước khi vào làng, tôi đã gặp từ ngoài cổng là một số phụ nữ, trẻ em người La Hủ đứng ở đây bán hàng rong và mời chào chúng tôi bằng tiếng Hoa. Đặt chân vào làng, hầu như chúng tôi không thấy bóng dáng của đàn ông (vì họ đã đi làm việc đồng áng). Chúng tôi chỉ gặp 1 số phụ nữ ngồi dệt vải, trông con và bán các món đồ lưu niệm như vải, bông tai, các món đồ bằng bạc, các món đồ gỗ…
Người phụ nữ lớn tuổi nhất trong làng đến nay đã 55 tuổi. Cô được xem là ngôi sao của làng vì liên tục xuất hiện trên hình ảnh của các tạp chí.
Với suy nghĩ muốn phần nào gián tiếp giúp đỡ cuộc sống của họ, những người có cuộc sống tị nạn, tôi cố gắng mua 1 vài món đồ lưu niệm ủng hộ.
Ngoài các làng người dân tộc cổ dài (Karen Long Neck Village), du khách đến miền Bắc Thái cũng thường chọn kết hợp trekking và ghé thăm 1 số làng của các bộ lạc miền núi khác đã sống ở Thái Lan trong nhiều thế kỷ như tộc người tai lớn Akha, người Yao, Palong, Kayor và người Hmong (Mèo).